Pandemi nedeniyle tarihinin en ağır krizini yaşayan havacılık sektöründe sorunlara her gün bir yenisi daha ekleniyor. 

Covid-19, havayolu endüstrisinde orantısız bir tahribata neden oldu. Pandemi öncesinde havacılık sektöründe başlayan şirket iflasları arttı. Bunu biriken sorunlarının çözümü için 'bağırsak temizleme’ olarak değerlendirenler de var

Dünya gazetesi seyahat endüstrisi sayfasında yer alan habere göre, pandeminin patlak verdiği 2020’den beri kamu yönetimlerinin sağladığı desteklere rağmen dünyanın her yerinde; Avrupa, Asya, Amerika ve Afrika’da bir yandan havayolları ve havaalanları peş peşe iflas ederken bir yandan da yeni şirketler kuruluyor. 

Geçen yıl yaptığımız araştırmada dünya genelinde iflas eden ya da faaliyetini durduran havayolu sayısı 42, yeni kurulan havayolu da 30’du. Bu yıl, 2022 haziran sonu itibariyle iflas eden ya da faaliyetini durduran havayolu 89, yeni kurulan havayolu sayısı 56 oldu.

Airorts Council Europe (ACI) Avrupa'daki çoğu bölgesel 740 havalimanından 193'ünün de iflas riskiyle karşı karşıya olduğunu açıkladı.

Dünyanın en eski ikinci havayolu ve Latin Amerika'nın en büyük ikinci havayolu şirketi olan Avianca, iflas etti. Çok sayıda birleşme ve satın almalar oldu.

Pandemi döneminde yüzbinlerce çalışan işten çıkarıldı. İşler açıldığında bu kez uçaklarda pilottan kabin memuruna kadar, havalimanlarında güvenlik görevlisinden valiz yükleme görevlisine kadar çeşitli birimlerde gerekli hizmeti verecek personel yoktu. Bu nedenle birçok Avrupa ülkesinde havayolları binlerle ifade edilen uçuşlarını iptal etti. Personel yetersizliğinden havaalanlarında yaşanan kaos büyüyerek yayılıyor.

Neden

İflas ve batmalar yaşanırken yenilerin kurulmasında da, Air İtaly vb. örneklerde olduğu gibi bayrak taşıyıcının kamu desteğine rağmen kurtarılamayıp iflas edince yerine kurulanlar var. Bu arada Mısır örneğindeki turist taşımaya yönelik ucuzcu havayolu kuruluşları da olurken, İspanya’da bir bölgedeki oteller havayolu şirketlerine bağımlılığı azaltmak için kendi havayolu şirketlerini kurdu, ama o da bir yılını doldurmadan faaliyetini durdurdu. Türkiye’de yeni havayolu kurma nedenlerinde biri Rusya’ya uygulanan yaptırımlar nedeniyle o ülkeye tescilli uçaklarını uçuramayan tur operatörlerinin Türkiye tescilli havayolu kurmalarıdır.

Havacılıkta Türkiye’de durum

Havacılık sektörünün dünyada yaşanan gelişmelerinin benzeri Türkiye’de de yaşanıyor. Bir yandan şirketler iflas ederken  bir yandan da yeni havayolları kuruluyor.

Bu dönemde Türkiye’de iki havayolu, Atlas Global ve Onur Air iflas ederken dört yeni havayolu; Southwind, MGA, BBN, Anka kuruldu.

Bu arada Oti Holding’in Rusya’daki tur operatörü Coral’ın da diğer tur operatörleri Pegas ve Anex gibi Rusya’daki Royal Flight’ten ayrı Türkiye tescilli bir havayolu kurması bekleniyor.