Ödenemeyen kredi borçlarından 13 milyarlık faiz yükü
BDDK talimatıyla bankalar firmaların vadesi geldiği halde ödenmeyen borçları için takip yapmıyor, borcu yapılandırıyor. Yapılandırmalardan turizm sektörüne 13 milyar TL faiz yükü bindi.
Pandemi nedeniyle büyük bölümü otellerden oluşan turizm sektörünün bankalara olan kredi borçları vadesi geldiği halde geri ödenemiyor. Bu durumda bankalar borçları yeniden yapılandırıyor.
Dünya Gazetesi’nin Seyahat Endüstrisi sayfasındaki habere güre bankaların yeniden yapılandırdığı kredilerden dolayı sektöre 13 milyar TL faiz yükü bindi.
Haberde “Bu dönemde bankaların alacakları için takip işlemi başlatmayıp tesisler için icraya giden yolun açılmaması pandemi nedeniyle zor durumda olan sektör için iyi, ama aynı işlemden dolayı bu dönemde sektöre 13 milyar TL’lik faiz yükü bindi” deniyor. Haber şöyle devamediyor:
BDDK 17 Mart 2020 tarihinde aldığı bir karar ile normal kredilerin aksaması durumunda yakın izlemeye alınması süresini bir aydan üç aya, yakın izlemedeki (2. grup tabir edilen) kredilerin ana para ve faiz taksitlerinin ödenmemesi durumunda kanuni takibe alınması süresini de 3 aydan 6 aya çıkardı.
Bu uygulama daha sonra 31.12.2020 tarihine, arkasından 31.06.2021 tarihine kadar uzatıldı.
BDDK’nın süreyi eylül ayına kadar uzatması bekleniyor.
Yasal dayanağı olmasa da BDDK bankalara verdiği ödenmeyen krediler için takip işlem yapılmamasıyla iki taraf da zaman kazandı.
BDDK Başkanı Mehmet Ali Akben, sorunlu kredilerin takibe atma süresindeki esnekliğin eylül ayına uzatılmasına ilişkin çalışmaların gündemlerinde yer aldığını açıkladı.
Kredilerde takibe düşme oranı, son 1 yılda; İstanbul’da yüzde15’ten 10’a. Antalya’da 4’ten 1,5’e, Muğla’da 3,2’den 1,35’e ve İzmir’de yüzde 10’dan 6,4’e geriledi.
Bu dönemde bankaların alacakları için takip işlemi başlatmayıp tesisler için icraya giden yolun açılmaması pandemi nedeniyle zor durumda olan sektör için iyi, ama aynı işlemden dolayı bu dönemde sektöre 13 milyar TL’lik faiz yükü bindi.
13 milyarlık faiz yükü nasıl oluştu
BDDK'nın verilerinde turizm sektörü kredileri için yer alan veriler TL üzerinden Kısa Vadeli Krediler, Orta ve Uzun Vadeli Krediler, Takipteki Krediler ve Gayrı Nakdi Krediler (teminat Mektupları) olarak veriliyor.
Son bir yılda turizm sektörünün kullandığı krediler dolayısıyla ne kadar faiz yükü altına girdiklerini görmek için hesaplamayı kısa vadelileri TL üzerinden, orta uzun vadelileri döviz üzerinden yapmak gerekir.
Bankaların turizme kullandırdığı ve takipteki kredi
Aylar | Kısa Vadeli Krediler Milyon TL | Uzun Vadeli Krediler Milyon TL | Takipteki Krediler Milyon TL |
Nisan | 19.997 | 89.113 | 8.488 |
Mayıs | 20.623 | 91.303 | 8.469 |
Haziran | 21.579 | 93.267 | 7.973 |
Temmuz | 22.624 | 97.249 | 8.014 |
Ağustos | 22.829 | 102.040 | 7.473 |
Eylül | 23.105 | 104.786 | 7.424 |
Ekim | 23.609 | 109.623 | 7.500 |
Kasım | 23.378 | 107.912 | 7.477 |
Aralık | 22.724 | 106.343 | 7.341 |
Ocak | 22.211 | 104.603 | 7.288 |
Şubat | 22.469 | 105.588 | 6.748 |
Mart | 22.497 | 114.867 | 7.011 |
Ortalama | 22.304 | 102.225 | 7.601 |
Son 12 ayda turizm sektörünün ortalama kullandığı Kısa Vadeli Kredi (KVK) 22 milyar 304 milyon TL'dir.
Merkez Bankası politika faizi yıl ortalaması yüzde 14, banka kârı ve maliyetinin de yüzde 6 da olduğu dikkate alındığında kredinin firmalara ortalama faiz maliyeti yüzde 20’yi buluyor.
Takip faizinin 2-4 puan fazla olduğu düşünüldüğünde takipteki kredilerin faizinin alt sınır olan 2 puan artırmak gerekir.
Takipteki kredi ortalaması 7.601 Milyon TL x %22 = 1.672 Milyon TL faiz yükü ortaya çıkar.
Bu durumda sektörün ödediği yıllık faiz 22.304 x % 20 = 4.461 Milyon TL olur.
Uzun vadeli kredilerde ise ortalama kredi 102 milyar 225 Milyon TL üzerinden ortalama kur olarak da 7,5'e bölüp faiz de yüzde 6 kabul edilirse 102.225 / 7,51 = 13.630 Milyon $ x %6 = 818 Milyon $ Yıllık faiz.
BDDK verilerine göre bu üç rakam TL üzerinden toplandığında; 4.461 + (818 Milyon $ x 8,3 güncel $ kuru = 6.790) 6.789 + 1672 = 12.922 Milyon TL
Buna göre son 12 ayda turizm sektöründe 13 milyar TL’lik faiz yükü oluştu.
Fehmi Köfteoğlu'nun konuyla ilgili yazısı için tıklayın https://www.turizmgazetesi.com/yazi/konusulmayan-sorunlar/3594