• 16 Ağustos 2022 00:23
  • 0
  • 6 DAKİKA OKUMA SÜRESİ

Güngör Uras'a saygıyla: Mesleğe ve gazetecilere çok şey kattı ve öğretti

Bu yazıyı dinleyin
Fehmi Köfteoğlu 16 Ağustos 2022 Güngör Uras'a saygıyla: Mesleğe ve gazetecilere çok şey kattı ve öğretti

 

Tevfik Güngör Uras ya da bir dönem yazılarında kullandığı adıyla Ali Rıza Kardüz dendiğinde; okul arkadaşları, Devlet Planlama Teşkilatı (DPT)’de birlikte mesai yapığı meslektaşları, okurları, dinleyici ve dostları onu birçok sıfatıyla tanımlar.

‘Saf bakir Anadolu çocuğu’

O, TÜSİAD’ın ilk Genel Sekreteri, Aksigorta’nın Genel Müdürü, kendisi bu sıfatı kullanmasa da üniversite öğretim üyesi Prof. Dr. bilim insanı, iktisatçı, köşe yazarı, radyo ve televizyon konuşmacısı, kendi deyimiyle gurme değil lokanta yazarı ve yine kendi deyimiyle ‘Saf bakir Anadolu çocuğu’ydu.

Öğrenmek isteyene

Ama bana göre bu ve bunlara eklenebilecek başka sıfatları yanında Tevfik Güngör Uras’ın önemli başka bir özelliği daha vardı.

O meslek olarak gazeteci değilken gazetecilikte ne yazık ki yitirilen değerlere sahip çıkan, uygulayan öğrenmek isteyenlere, her konuda olduğu gibi bu konuda da uygulamalı olarak çok şey öğreten biriydi.

NTV’de Berfu Güven’in yaptığı programlardan ‘Çarşı Pazar’da Güngör hocanın izleri görülüyor.

Gazeteciliğin temel ilkeleri 

O ister T.Güngör Uras. İster Tevfik Güngör, ister Güngör Uras ister Ali Rıza Kardüz adıyla ve ister üç paragraflık ister onlarca sayfalık her yazısında, en önemli özelliği olan bilgi ve olguya dayalı bilgileri kimden aldığını veri ise nereden aldığını bir yerde okuyup gördüyse yerini  kaynağını mutlaka belirtirdi.

Kaynak belirtme, haber, yazı yorum ve değerlendirme yaparken bilgi belge ve kaynağa dayanma, bunu gösterme, daha sanal ortam vs gibi sürece girilmeden, seksenli yıllarda başlayan basında meslek erozyonu sonuçlarındandır.

Tevfik Güngör Uras yaşamının sonuna kadar yazılarında buna sadık kaldı.

Her zaman her yerde yaşamın içinde

O yaşamı boyunca bulunduğu her mevkide her dönemde hep günlük yaşamın içinde oldu.

TÜSİAD Genel Sekreteri, Aksigorta Genel Müdürü, üniversite öğretim üyesi Prof. Dr. bilim insanı, iktisatçı, köşe yazarı, radyo ve televizyon konuşmacısı Tevfik Güngör Uras; yazılarını akademik bilgilerini ; İstanbul’da Kapalıçarşı’da, Mahmutpaşa’da, Mısır Çarşısı’nda Küçükpazar bekar evlerinde, Kumkapı Balık Hali’nde Rami Toptancılar Çarşısı’nda, Anadolu’da gittiği her yerde, her sektörden adı öne çıkanlar yanında sıradan insanlarla da bire bir konuşarak aldığı fikir, bilgi ve veriye dayandırıyordu. Onun için de yazıları adeta referans oluyordu. 

Günümüzde mesleği gazeteci olan kaç kişi bunu yapıyor.

Nezih Demirkent: O’nu okuyun, öğrenin

Gazetecinin haber ve yazılarında; bilgi, belgeye dayanma, kaynak göstermesinin gerekliliği ve önemini bize rahmetli Nezih Demirkent söylerdi.

Basının yandaş-candaş-yandaş-fondaş gibi tanımlarla anıldığı günümüzde ne yazık ki artık olmayan ‘Sabah Toplantıları’,  tekli görüşme ve sohbetlerde Nezih Bey, “Tevfik Güngör Uras’ı okuyun, karmaşık bir konunun nasıl en kolay ve anlaşılabilir şekilde yazılacağını görürsünüz. Yazı ya da haberdeki bilgi ya da verinin kaynağı ile birlikte belirtilmesi yazının değerini yükseltir. Bu konuda Güngör Uras’ı örnek alın’ derdi.

Resort Kongresi’nin beyaz saçlı konuşmacısı

Güngör hoca 2014 yılında 27-28 Kasım’da Antalya’da yapılan 4. Resort Turizm Kongresi’ne konuşmacı olarak katılmıştı.

Konuşma sırası gelinceye kadar yerli yabancı bütün konuşmacıları dinleyip her zamanki gibi notlar aldı.

Sırası gelip kürsüye çıktığında konuşmasına başlamasıyla, kalabalık toplantılarda sık yaşanan belli bir saatten sonra salondaki gevşeme tersine döndü, 

Öyle ki Güngör hocanın konuşması defalarca alkışlarla kesildi. Konuşmaları sahnedeki sanatçıdan bis istenmesi gibi alkışlar durup durup yine yükseldi.

Kongre bittikten sonra konuşmacılar ile akşam yemeğine gidildi. Güngör hoca İstanbul’a döndüğü için yemeğe katılmamıştı. Yemekte masadakilerden Almanya Turizm Enstitüsü Başkanı Armin Vielhaber ‘Konuşmacılardan beyaz saçlı olan bir vardı. Çok güzel konuştu. Kimdi o’  dedi.

Masadakilerden Yusuf Hacısüleyman Güngör hocanın kim olduğunu söyleyince Vielhaber “ Onunla tanışmak istiyorum. Konuşması konulara yaklaşım tarzı ilginç” dedi.

“Ben bile kendimi böyle bilmiyordum”

Bir başka Resort Kongresinden sonra da kongrenin yapıldığı Aska Otel’in sahibi Adıyaman Kahtalı Ramazan Aslan Güngör hoca ile akşam yemek yiyelim dedi. Hoca olur dedi. Ramazan Aslan konuğu olan, hemşehrisi türkücü Kahtalı Mıçı’yı da yemeğe davet etmişti.

Yemekte Kahtalı Mıçı şiirler okudu türküler söyledi.

Güngör hoca her zamanki gibi şiir ve türküleri dinlerken notlar aldı. Sonra bunlarla ilgili olarak Kahtalı Mıçı’ya sorular sordu aldığı bilgileri bir kağıda yazdı.

Döndüğünde bunları bir yazısında kullandı. Ramazan Aslan yazıyı Kahtalı Mıçı’ya gösterince demiş ki “Yahu valla ben bile kendimi böyle bilmiyordum.”

Newyork filarmoni, Viyana Senfoni ve Kahtalı Mıçı

Tevfik Güngör Uras’ın Newyork filarmoni ya da Viyana Senfoni’yi izlerken de, Kahtalı Mıçı’yı dinlerken de her birinden ayrı keyif aldığını gördüğünüzde O’nun en karmaşık ekonomik ya da sosyal olayı en kolay anlaşılabilir hale getirmenin yanında iç dünyasının derinliği de görüyordunuz.

Karşıtlık-yandaşlık değil, veri- bilgi - olgu

Tevfik Güngör Uras, kimliğini düşüncelerini saklayıp gizlemeden, ama kimseye düşmanlık ya da yalakalık yapmadan yaşadı.

Güngör Uras Anadolu'nun ve gittiği yerlerin ekonomik durumunu, sosyal yapısını, refahını ve kültürel dokusunu iyi ölçen bir kişiydi. Yazılarında bir konuyu anlatmadan önce o konuda geçen kavramların ne olduğunu basite indirgeyerek anlatıp daha sonra konuya girerdi.

En karmaşık konuları, yarattığı Ayşe Teyze ve Ali Rıza amcanın anlayacağı şekilde yazarken olay ve konulara kişiler değil olgular üzerinden yaklaştı.

O, meslek olarak gazeteci olmadığı halde, bu sıfatı bugünlerde ne yazık ki çok sık rastladığımız “Sen benim kim olduğumu biliyor musun” diye kullanmadı.

Öğrenmek isteyene

Buna karşılık yaşamının son anına kadar mesleğin temel değerlerini uyguladı. Bu özelliği ile mesleğe ve öğrenmek isteyenlere çok şey öğretti.

Tevfik Güngör Uras, 19 Ağustos 2018’de 84 yaşında aramızdan ayrılışının dördüncü yılında birçok mirası yanında gazeteci olmadığı halde gazetecilik mesleğinin güzel hasletlerini anmamıza vesile oldu.

Bu anlamda ben kendimi O’ndan çok şey öğrenmiş şanslı biri olarak görüyorum.