Bugün 8 Mart, Dünya Kadınlar Günü'nün 106. yıldönümü kutlu olsun.

Dünyanın her yerinde eylemlere sahne olan 8 Mart'ın tohumları 1908 yılında, New York'ta 15 bin çalışan kadının daha kısa mesai süreleri, daha yüksek maaş ve seçme hakkı talep etmesiyle atılmıştı.

16 Aralık 1977'de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda ‘8 Mart Dünya Kadınlar Günü’ olarak tanımlanıp kabul ve ilan edildi. 

O günden beri her yıl 8 Mart Dünya Kadınlar Günü olarak kutlanıyor.

Nasıl ortaya çıktı?

26 - 27 Ağustos 1910'da Danimarka'nın Kopenhag kentinde toplanan 2'nci Enternasyonal'e bağlı Uluslararası Sosyalist Kadınlar Konferansı'nda Almanya Sosyal Demokrat Partisi delegeleri Clara Zetkin, Kate Duncker'in her yıl 'Kadınlar Günü' düzenlenmesi yönündeki önerisi kabul edildi.

8 Mart 1857 tarihinde ABD'nin New York kentinde 40.000 dokuma işçisi daha iyi çalışma koşulları istemiyle bir tekstil fabrikasında greve başladı. Bu grev esnasında polis işçilere saldırdı ve onları fabrikaya kilitledi. İşçilerin fabrikaya kilitlenmesinin ardından çıkan yangında, işçilerin fabrika önünde kurulan barikatlardan kaçamaması sonucunda çoğu kadın 129 işçi can verdi. Ölen işçilerin cenaze törenine 100 bini aşkın kişi katıldı.

8 Mart’ta ne oldu?

- 8 Mart 1857'de New York'taki bir tekstil fabrikasında polis, grevci işçilerin üzerine kapıları kilitledi. Daha sonra fabrikada çıkan yangından kaçamayan 120 kadın hayatını kaybetti.

- 8 Mart 1908'de New York'ta çoğu sosyalist olan kadın işçilerin öncülüğünde sendikal haklar ve kadınlara oy hakkı talepleriyle miting düzenlendi.

- Rusların o dönemde kullandığı Jülyen takvimine göre 23 Şubat 1917'de Rusya'da çarlığa son veren ayaklanmalar başladı. Ayaklanmalar sırasında kadınlar da protesto eylemleri gerçekleştirip greve gitti. 23 şubat Gregoryen takvimine göre 8 marta denk geliyor.

BM kabul etti

- Dünya Kadınlar Günü, 1977'ye kadar resmiyet kazanmadı. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 16 Aralık 1977'de tarihe 1917 Şubat Devrimi olarak geçen ayaklanmalardan yola çıkarak 8 Mart’ın Dünya Kadınlar Günü olarak anılmasını kabul etti.

Türkiye’de 8 Mart

- Dünya Kadınlar Günü, Türkiye'de ilk kez 1921'de kız kardeş Rahime Selimova ve Cemile Nuşirvanova'nın girişimiyle gündeme getirilse de 1975'e kadar olan 54 yıllık süreçte kutlanmasına izin verilmedi. 1975'te 'Birleşmiş Milletler Kadın On Yılı' ilan edildi. Türkiye, Birleşmiş Milletler üyesi olduğu için 1975'te düzenlenen 'Kadın Yılı Kongresi' ile Dünya Kadınlar Günü kutlaması yeniden gündeme getirildi.

- 12 Eylül 1980 Darbesi'nden sonra askeri yönetim 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kutlamalarını yasakladı. 1984'te yeniden demokrasiye geçişle birlikte 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kutlanmaya başlandı.