Sürdürülebilir turizm konusunda bir dönüşüm hikayesine imza atmayı hedefleyen SENTRUM, yeşil destinasyon modelinin ikinci merkezini ise Ayvalık Küçükköy’den sonra İzmir’in tarihi Birgi Köyü’nde hayata geçiriyor.

UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi'ne eklenen ve Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü tarafından dünyanın en iyi 32 turizm köyünden biri seçilen Ödemiş Birgi Mahallesi'nde, atık suların etkin bir şekilde toplanması amacıyla 7 kilometrelik atık su hattı imalatı yapıyor. 

Proje, yeşil destinasyon modelleri geliştirmeyi hedefliyor. Dört yıl önce Ayvalık Küçükköy'de ilk uygulamayla tanıtılan SENTRUM, ikinci adım olarak tarihi Birgi Köyü'nü pilot bölge olarak ele aldı. Proje kapsamında Birgi'de toplum temelli sosyo-ekonomik kalkınmaya katkı sağlanması amaçlanıyor. Bu kapsamda küresel olarak kabul görmüş standartlar, Birgi'nin özgün ihtiyaçlarıyla uyumlu hale getirilecek ve sürdürülebilir turizm desteklenecek. Somut hedeflerden biri de, GSTC'nin (Küresel Sürdürülebilir Turizm Konseyi) kriterleri ile uyumlu bir dönüşüme öncülük etmek olarak belirlendi.

Projenin tanıtımı tarihi Birgi sokaklarında rehber eşliğindeki gezintinin ardından Çakırağa Konağı'nda yapıldı. Tanıtım etkinliğine geniş bir protokol katıldı. Ödemiş Kaymakamı Fatih Aksoy, Belediye Başkanı Mustafa Turan, TGA Genel Müdür Yardımcısı Dr.Elif Balcı Fisunoğlu'nun yanısıra Enerjisa CEO'su Murat Pınar ile UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton ve kurum temsilcileri Birgi'de bir araya geldi, proje basına tanıtıldı. 

Yerel ekonomik kalkınmaya destek

M.Ö. 750 yılından bu yana yerleşim yeri olan bu tarihi köy, İZSU Genel Müdürlüğü'nün altyapı yatırımlarıyla yaz sezonuna daha güçlü bir giriş yapacak. 

Sürdürülebilir Enerji Temelli Turizm Uygulama Merkezi (SENTRUM) projesi kapsamında hayata geçirilen yeşil destinasyon modelinin amacı, seçilen destinasyonu dönüştürmek, sürdürülebilir turizmi teşvik etmek ve yerel ekonomik kalkınmayı desteklemek olarak tanımlanıyor.

Bu model, temiz ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını, enerji verimliliğinin sağlanmasını, karbon salımının azaltılmasını, suyun tasarruflu kullanımını, atıkları ve israfı önleyen turizm pratiklerinin yaygınlaştırılmasını hedefliyor.

Yeşil destinasyon modeli

Enerjisa Enerji, Sabancı Üniversitesi ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından hayata geçirilen “Sürdürülebilir Enerji Temelli Turizm Uygulama Merkezi” SENTRUM Projesi, sürdürülebilir turizm ilkelerinin dikkate alındığı bir yeşil destinasyon modeli oluşturmak için 2021 Haziran’da yola çıktı.

İlk olarak Ayvalık Küçükköy’de, kültürel ve doğal değerlerin korunduğu, enerji verimliliğinin sağlandığı, yenilenebilir enerji uygulamalarının olduğu, atıklarını ayrıştıran, turizmi dört mevsime yayılmış, teknoloji ve sanatı buluşturan ve bölge halkının refahının arttığı bir yeşil destinasyon modeli hayata geçirildi.

UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi’ne eklenen Birgi, 2022 yılında Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü tarafından dünyanın en iyi 32 turizm köyünden biri seçildi.

Sabancı Vakfı ve HiltonSA Otelleri projenin destekçileri, Ödemiş Belediyesi ve Ödemiş Kaymakamlığı da projenin yerel ortakları arasında yer alıyor.

Turizm, kalkınmanın güçlü bir motoru olabilir 

Enerjisa Enerji CEO’su Murat Pınar, “Daha İyi Bir Gelecek vizyonumuzun ışığında ülkemizin en önemli gelir kaynaklarından biri olan turizm sektörünün sürdürülebilir uygulamalar ve yenilenebilir enerji ile dönüşebileceğini SENTRUM ile daha önce Ayvalık Küçükköy’de ispat etmiştik. Enerjisa Enerji olarak bundan sonra Birgi’de de paydaşlarımızla birlikte daha iyi bir gelecek için çalışmaya, Türkiye’ye örnek olmaya devam ederken, SENTRUM Projesi ile de Türkiye ve dünya ölçeğinde başarı hikayesi yazmaya devam edeceğiz” yorumlarını yapıyor. 

UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton ise, “Turizm kalkınmanın güçlü bir motoru olabilir. Ancak aynı zamanda çevre üzerinde de ağır bir baskı oluşturabilir ve turistlerin ilgisini çeken doğal güzelliklerin göz ardı edilmesine neden olabilir. Bu nedenle, turizmden geçimini sağlayan bölge halkına sosyal ve ekonomik fayda sağlarken doğayı koruyan ve değer veren daha yeşil, daha sürdürülebilir modeller geliştirmek hayati önem taşıyor” diye ekliyor. 

‘Sürdürülebilir turizmde hükümet nezdinde’ ilk anlaşma 

Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı (TGA) Genel Müdür Yardımcısı Dr. Elif Balcı Fisunoğlu da “Türkiye, Küresel Sürdürülebilir Turizm Konseyi (GSTC) ile iş birliği anlaşması yaparak sürdürülebilir turizm yol haritasını oluşturdu. Bu anlaşma ile Türkiye, ‘sürdürülebilir turizm alanında hükümet nezdinde’ anlaşma yapan ilk hükümet oldu. Ulusal Sürdürülebilir Turizm Programı; konaklama tesisleri başta olmak üzere, destinasyonlar ve tur operatörleri için tüm turizm sektöründe dönüşümü nü sağlayacak. Türkiye’nin sürdürülebilirlik odaklı yaklaşımı ciddiyetle ele alarak hükümet nezdinde imza attığı anlaşmada, 2030 yılına kadar tüm uluslararası standartlar sağlanmış olacak” dedi.