Paris’in 100 yıl sonra ikinci kez ev sahipliği yaptığı Olimpiyatlar başladı. Fransa Turizm Bakanı Olivia Grégoire, bu dönemde Paris’in nüfusunun 7 katı ziyaretçiyi ağırlayacağını söylerken olimpiyatlar, futbol kupaları ve Eurovizyon gibi organizasyonlara ev sahipliği yapmanın getirisi ile maliyeti tartışmasını yeniden gündeme getirdi.

26 Temmuz’da başlayıp 11 Ağustos’a kadar devam edecek, 33. Yaz Olimpiyatları’na Paris 100 yıl sonra ikinci kez ev sahipliği yapacak. 

Yaz Olimpiyat Oyunları Paris’in yanı sıra Fransa'nın 70'ten fazla şehrinde düzenlenecek.

Bu arada İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) de 2027 Avrupa Oyunları’na ev sahipliği yapacak.

Türkiye daha önce, 2000, 2004, 2008, 2012 ve 2020 için adaylık başvurusu yapmış ama ev sahipliği hakkı kazanamamıştı, Türkiye 2020 oyunları için finale İspanya ve Tokyo ile kalmış, İspanya karşılaşacağı ekonomik yükü dikkate alarak kendi isteği ile yarıştan çekilmişti.

Ekonomi Gazetesi Seyahat Endüstrisi sayfasındaki konuyla ilgili araştırma haberinde şöyle deniyor

Olimpiyatların kışlığından yazlığına, gençliğinden Akdeniz’ine, futbol turnuvalarınınFİFA’nın Dünya Kupası’ndan UEFA’nın Avrupa Kupasına, güzellik yarışmaları ve Eurovision’dan EXPO’ların her çeşidine kadar, uluslararası nitelikle yarışma sergi ve karşılaşmalara ev sahipliği yapmak için kıyasıya yarışıyor. 

Külfet-Nimet

Büyük etkinliklere ev sahipliği yapmanın ülkelere maliyeti ve bunun karşılığında ne elde edildiği tartışmalarını yeniden gündeme getirdi.

Bu kapsamda Eurovision, Dünya kupası, EXPO gibi organizasyonların turizm ile ilişkileri ve sektöre katkısı ile bu etkinliklerden beklentiler ile bunların ne oranda karşılandığı tartışılıyor.

Büyük organizasyonların yapıldığı ülkelerin turizmine bir katkısı olmadığı, 2000 Sidney Olimpiyat Oyunları’na ev sahipliği yapan Avustralya’dan başlayarak sonraki yıllarda Londra, Yunanistan ve Pekin örneklerinde de görüldü.

İspanya: “Beni seçmeyin”

Öyle ki, İspanya 2020 Olimpiyatları için finale kalmasına karşın son oylamada bu organizasyonların ülkesine verilmemesi için el altından ricada bulunmuştu. 

Büyük organizasyonlara ev sahipliği yapan ülkelerin turizme katkısı olmadığına ilişkin Almanya’nın 2000 Hannover EXPO’su, 2006 FIFA Dünya Kupası, Hollanda’nın 2000 UEFA Şampiyonası, Yunanistan’ın da 2004 yılında Olimpiyat Oyunları’na ev sahipliği yapmasına rağmen, turist sayısında ciddi bir artış sağlayamaması  örneği verilerek son yıllarda düzenlenen büyük ölçekli etkinliklerin ülkelere gelen turist sayısında dikkate değer artışlara neden olmadığını gösterdiği belirtiliyor.

Paris Olimpiyatları’nın maliyeti, getiri beklentisi ve turizme etkisi 

Dünyanın en çok ziyaret edilen metropolü Paris, yılda 40 milyon ziyaretçi alıyor. Paris, Olimpiyatlar döneminde 15 milyon Olimpiyat ziyaretçi, 2,6 milyar, Fransa toplam 9 milyar Euro gelir bekliyor.

Olimpiyatların toplam maliyetinin Fransa'ya 10 milyar Euro civarında olması bekleniyor. Bu rakam, Tokyo, Rio, Londra ve Pekin'deki oyunların maliyetinden daha az. 

Oyunların kente sağladığı ekonomik yararlar hesaplandığında turizmden elde edilen payın yüzde 30 civarında olacağı hesaplanıyor. 

Paris’in beklentisi

Dünyanın en çok ziyaret edilen metropolü Paris, yılda 40 milyon ziyaretçi alıyor.

Paris, 26 Temmuz ile 11 Ağustos arasında 15 milyon Olimpiyat ziyaretçisi bekliyor; bu sayı, 2008'de Pekin'i ziyaret edenlerin iki katından fazla.

Paris Turizm Ofisi oyunlar sırasında Paris'e gelen ziyaretçilerin 2,6 milyar Euro harcama yapacağını öngörüyor. Fransa’nın 2.6’sı turizmden olmak üzere toplam 9 milyar Euro gelir beklediği belirtiliyor.

Ancak mega etkinlikten ekonomik olarak geriye ne kalacağı henüz net değil. Turizm açısından, özellikle de Paris için bunun iki ucu keskin bir kılıç olduğu belirtiliyor.

Maliyet-Getiri

Bu kapsamda incelenen bazı örneklerde, büyük organizasyonların ülkelere uzun yıllar devam eden borçlar, bakım ve işletme maliyetleri nedeniyle sürekli zarar eden tesisler bıraktıkları ve evsahipliği yapmak isteyen ülkelerin konuya bir de tanıtım açısından yaklaştıkları, bu anlamda konuya ekonomik getiri götürü yanında bir de bu yönden bakmak gerektiği savunuluyor.

Danışmanlık firması MKG Consulting'in raporuna göre, Haziran ayında gecelik konaklama satışları önceki yıla göre dörtte bir oranında azaldı.

Bireysel, grup veya iş seyahatinde olanlar Paris'ten kaçıyor çünkü acil durumlarda A noktasından B noktasına gitmek çok zor.
Asterès firmasının Ocak 2024'te yaptığı bir araştırmaya göre Olimpiyat Oyunları, uluslararası boyutları sayesinde ev sahibi şehirlerin, özellikle de turizmin çekiciliği üzerinde olumlu bir etkiye sahip. Ancak "genel faydaların ölçülmesi çok zordur". Geçmiş deneyimlerin analizi, ekonomik büyüme ile Olimpiyat Oyunlarının organizasyonu arasında zayıf bir ilişkiye işaret ediyor. 

2024 Yaz Olimpiyat ve Paralimpik Oyunlarının resmi bütçesinin 8,8 milyar avro olduğu tahmin ediliyor. Fransa'nın Olimpiyatlar için yapacağı toplam harcamaların ise yaklaşık 10 milyar Euroyu bulacağı tahmin ediliyor.

Fransa merkezli araştırma kurumu Spor Hukuku ve Ekonomisi Merkezi'ne göre, Olimpiyatların Paris bölgesine 6,7 milyar avro ile 11,1 milyar Euro arasında olumlu katkı sunması bekleniyor.

Protesto eylemleri

Fransa, bir yandan ‘Aşırı turizm’ eylemleri Paris olimpiyatlarına taşındı. Eyfel Kulesi ziyarete kapatıldı

Fransa, bir yandan Paris Olimpiyatları’ndan 15 milyon ziyaretçi beklerken bir yandan da İspanya’da başlayıp yayılan aşırı turizme yönelik eylemler ile karşı karşıya.  Eylemler üzerine Eyfel Kulesi ziyarete kapatıldı.

Fransa’da bulunan turistler olimpiyatlar nedeniyle Paris’teki; Notre-Dame, Louvre , Esplanade  des Invalides  ve  Grand Palaisgibi turistik mekanların ziyarete kapatılmasına tepkili turistlerin de katıldığı gösterilerde Olimpiyat meşalesinin yakılacağı Trocadero koridorunda yuhalamalar yapıldı.