Fehmi Köfteoğlu’nun ‘Turizm yalnız turizm değildir’ başlıklı yazısını okuyunca ‘Neden’ dedik.

Sorunun yanıtı, Dünya Ekonomik Forumu 2021 Turizm ve Seyahat Gelişmişlik Raporu’ndaki bulgularda var.

Bir bakalım.

Söz konusu rapor beklendiği gibi turizm gazetelerinde haber yapıldı, hatta Sayın Kültür ve Turizm Bakanı da raporda yer alan indekste Türkiye’nin 4 sıra yükselerek 45. sırada olmasını başarı olarak değerlendirmiş, bu yükselişin ortak çalışmanın sonucu olduğunu, TGA’nın koordinasyonunda 15 kurum ile yürütülen yoğun çalışmaların sonucunda elde dilen bir başarıdan söz etmiştir. İndekste yer alan 50 göstergede iyileşmeden de bahsedilmiştir.

Buradan hareketle raporu ve indeksi turizm sektörümüz açısından biraz daha derinlemesine irdeleyelim. 

Hemen şunu belirtmekte fayda var; indeksi oluşturan göstergelerin toplamı 112 olduğundan ülkemiz 50 göstergede durağan veya iyileşme sağlarken 62 gösterge ise durağan ve gerileme içeriyor. 

Fiyat rekabetçiliğinde olumlu olan puanımızın ise olumlu bir durum mudur değil midir? 

Sizin yorumlarınıza bırakıyorum. 

Türkiye’nin öteden beri en büyük kozu kitle turizminde fiyat/kalite dengesinde rakiplerinden önde olmasıdır ancak güncel şartlarda bunun yükü toplumumuz ve destinasyonlarımız tarafından daha ne kadar katlanılır, onu da zaman gösterecek…

Peki, sloganı “Değişim” olan turizmde sürdürülebilir ve dayanıklı geleceği kurmanın hedef olarak belirlendiği bu raporda turizm için önemli göstergelerde ne durumdayız? 

Örneğin, Akdeniz’de rakibimiz olarak nitelenen İspanya’nın 3’üncü, İtalya’nın 10’uncu, Portekiz’in 16’ıncı, Yunanistan’ın 28’inci olması hatta turizme yeni karar vermiş Suudi Arabistan’ın 33’üncü olması da bize bir şeyler ifade etmeli. 

Örneğin bu sıralamayı dünyada en çok ziyaret edilen ülkeler sıralamasıyla karşılaştırdığımızda karşımıza bildiğimiz bir gerçek yine çıkıyor:

Bu tabloda turizmi sadece sayı olarak algılayan ülkelerle turizmin kalkınma ve yaşam kalitesinin bir göstergesi olarak faydalarının tüm toplum kesimlerince paylaşıldığını anladığımız ziyaret ekonomisi algısı arasındaki farkı da görmekteyiz. Çünkü bu rapor 17 ana kriterde ve 112 göstergede tam da söylemek istediğimiz şeyi tüm çıplaklığıyla ortaya çıkarmaktadır. En önemli rakibimiz olarak gördüğümüz İspanya 3’üncü sıradayken biz 45’inci sıradayız.

Biz yine de karamsar olmayalım ama uyarı görevimizi de yapalım… 

Turizmi tek yönlü algılamak, sadece turist sayılarını referans almak, yönetişimi unutmak, kamu, özel sektör ve sivil toplum işbirliğini ve koordinasyonu işlevsizleştirmek, iletişimi sadece otel pazarlaması varsayarak harcadığımız reklam parasının otel cirolarını artırdığını düşünmek, strateji ve politikaları önemsememek bizi bu listede gerilerde bırakmaya devam edecektir.

Raporun detaylarına bakmayı sürdürdüğümüzde (https://www.weforum.org/reports/travel-and-tourism-development-index-2021/explore-the-data#report-nav) turizm sektörümüz için ikaz niteliğinde bir tablo ile karşılaşıyoruz. 

Bir önceki, 2019 raporunda da puanımız 4.2 idi, yani bir puan artışımız yok, sıralamada ise 4 basamak ilerlemişiz. 

Turizm için önemli bazı göstergeleri irdelemeye devam edelim: 

Sağlık ve Hijyen başlığı altında içme suyuna erişim konusunda 66’ıncı, İletişim ve Haberleşme teknolojileri hazırlığı konusunda 52’inci, Turizmi öncelemede 33’üncü, ülke marka stratejisinde 33’üncü, Vize kolaylığında 42’inci, Fiyat rekabetinde 18’ünci, Turist hizmetleri altyapısında 37’inci, Doğal Kaynaklar konusunda 49’uncu, Toplam koruma alanı sıralamasında 106’ıncı, Somut ve somut olmayan kültürel miras korunmasında 108’inci, Turizmde sürdürülebilirlik sıralamasında 104’üncü, Çevre sürdürülebilirliğinde 102’inci, Sosyo ekonomik dayanıklılık ve şartlarda 77’inci, Turizm talebi etkisinde 103’üncü, Turist kalış süresinde 65’inci, Sezonun dört mevsime yayılmasında 96’ıncı, Şehir merkezlerinin kalitesinde 80’inci sıradayız. 

Turizmi asıl ilgilendiren göstergeler daha da kötüleşmiş, dahası turizmin geleceğinde rol oynayacak çevre, sürdürülebilirlik, dijital gibi en önemli konularda durumumuz hiç de iç açıcı değil. 

Bütün bunlar bize turizmde umursamaz bir iyimserlik içinde olduğumuzu göstermiyor mu? 

Ne dersiniz?