Antalya AKP eski milletvekili Sadık Badak, Antalya’da yaşanan trafik sorununun çözümüne ilişkin bir rapor hazırladı.

Badak, sorunu iyi ve kalıcı şekilde çözümü için ‘Bölünmüş Transit Yol’ ve günlük mesleki ulaşımlar için "Alanya Ray" gibi eş zamanlı alternatif çözümlere ihtiyaç olduğunu söylüyor.

Antalya'nın giderek merkezinden doğuya 150 kilometre boyunca uzanan bir kent halini aldığını belirten Badak; Antalya’da en yüksek araç geçişinin 79 bin 400 ile 2023 yılının kurban bayramında ölçüldüğünü ve bunun yüzde 40’ını Kemer-Konya Altı-Kepez-Muratpaşa-Aksu-Serik-Belek-Manavgat-Alanya-Gazipaşa arasındaki araç geçişlerinin oluşturduğunu belirtti. Badak, sadece Havalimanı-Belek arasındaki araç sayısının toplam sayının yüzde 15’ine (12 bin) denk geldiğini söyledi.

Otoyol yerine bölünmüş transit yol

Yapılan çalışmaya göre trafiğin yüzde 40’ını turizm, yüzde 30’unun tarım ve yüzde 30’unu da genel hizmetler ve mesleki ulaşımın ürettiğine dikkat çeken Sadık Badak, “Günlük yaklaşık 80 bin geçişten ilçeler arası transit (kuzeyden) ulaşım ihtiyacı yüzde 20 seviyesinde 16 bin araçtır. Bu nedenlerle yeni karayolu 4.5 milyar euro maliyetli YİD Otoyol yerine, l.2 milyar euro maliyetli ‘Bölünmüş Transit Yol’ olması daha verimli görünmektedir.” değerlendirmesini yaptı.

Mesleki ulaşımlar için Alanya Ray

Antalya’daki toplam nüfusun yaklaşık yüzde 75'inin bu hat üzerinde yaşadığının altını çizen Badak “Antalya-Alanya ulaşımı, havaalanı-otel turist ulaşımı yanında genel turizm, tarımda fide ve sera üretimleri, ticaret, bankacılık, genel meslekler vb. açısından da zorluklar yaşanıyor. TCK Genel Müdürlüğü bölgenin kuzeyinden ücretli otoyol önerse de problem detaylı analiz edildiğinde otoyolun tek başına en iyi çözüm olmadığı, aksine farklı problemler yaratma potansiyeli taşıdığı ortaya çıktı.  Problemin iyi ve kalıcı şekilde çözümüne katkıda bulunmak için yapılan çalışmada ‘Bölünmüş Transit Yol’ ve günlük mesleki ulaşımlar için "Alanya Ray" gibi eş zamanlı başka alternatif çözümlere ihtiyaç olduğu görüldü.” ifadelerini kullandı.

Batı Akdeniz kıyılarında endüstriyel taşımacılık yapılmaması gerektiği belirtilen raporun devamında şunlar yer aldı:

Çözüm önerileri

-Döşemealtı-Alanya Transit Bölünmüş Yolu, otoyol için planlanan 180 kilometre koridorda inşa edilebilir.

-10 yıldır yapımı beklenen Antalya Havalimanı-Belek-Titreyen Göl (50 Km.) turizm yolu, mevcut ulaşım probleminin yüzde 15’ini çözüme kavuşturacaktır. Kültür ve Turizm Bakanlığı (bütçesi) ile Antalya Büyükşehir Belediye (yapım) işbirliği ile iki yıl içerisinde tamamlanarak hizmete açılabilir.

-Yarım kalan Kuzey çevre yolu Döşeme Altı-Aksu-Y.K. yatak hattı bir yılda tamamlanabilir.

-Raylı Sistem (Marmaray Örneği), Kepez ilçesinde taşınacak olan toptancı hal çıkış GAR’ı olarak, Aksu-Serik-Manavgat-Alanya-Gazipaşa Havaalanı ulaşımı YİD modeli ile beş yıl içinde hizmete açılabilir. (Yolcu sayısı 50.000/gün). Mevcut raylı sistemler bu noktaya entegre olursa il ağı oluşur.

-Mevcut Alanya Karayolu ve 20 FS Kavşak üç yıl içinde yapılabilir.

SONUÇ: Batı Akdeniz kıyılarında Çukurova-Ege arası endüstriyel Otoyol taşımacılığı olmamalıdır. Karadeniz kıyılarında yoğun ihracat taşımacılığı olduğu halde Transit Bölünmüş Yol hizmet vermekte olup Otoyol yoktur. Ege ve Çukurova Endüstri Bölgelerinin; Mersin-Taşucu-Karaman-Beyşehir-Isparta-Burdur-Denizli-İzmir üzerinden OTOYOL ile bağlanması ve D. Altı-Alanya ilçeleri arasında “TRANSİT BÖLÜNMÜŞ YOL” inşa edilmesi daha rasyonel çözüm görünmektedir.

Raporda ayrıca transit bölünmüş yol projesini rasyonel yapan ve Antalya- Alanya Otoyol Projesi ile 15 Aralık 2023 ihalesini rasyonel yapmayan nedenler de belirlendi.

Transit bölünmüş yol projesini rasyonel yapan nedenler

1. Antalya-Gazipaşa arasında ticari, sivil ve transit taşımacılık için tamamen yeterli olması

2. Bölgenin yüzde 80 seviyesinde diğer ulaşım problemlerinin çözümleri ile eş zamanlı ilerleyecek olması

3. YİD bütçe imkanını Antalya-Gazipaşa Raylı Sistem (Alanya-Ray) alternatif için kullanma fırsatı vermesi

4. Tüm güzergahın (Ana hat 156km+bağlantı yolları+10km tünel+7km köprü ile 1.2 € = 36 milyar TL.) Otoyol maliyetinin yüzde 26 (yaklaşık 4’te biri) seviyesinde bütçe gerektiriyor olması

5. Genel bütçeye ve halka yük olmadan; Kültür ve Turizm Bakanlığı Tanıtma Fonuna Antalya ilinden ödenen yıllık 400 milyon dolar kaynağa dayanma imkanı olması.

6. Proje A. Döşeme Altı-Manavgat bölümü ve B. Manavgat-Alanya etapları olarak aynı zamanda iki ayrı ihale ile iki ayrı yapım firmasına verilerek 3 yıl içerisinde hizmete alınma fırsatı vermesi

7. Daha az arazi kullanılması ve İşletme maliyetlerinin düşük olması

8. Geçecek araç sayısında garanti şartı ve ücretli geçiş olmaması

9. Servis yolları ile güzergah mekanlarında ulaşım kolaylığı sağlaması

Antalya- Alanya Otoyol Projesi ile 15 Aralık 2023 ihalesini rasyonel yapmayan nedenler:

*Orta Doğu-Çukurova-Ege ağır taşımacılık çevre sorunlarını “yüksek nitelikli tarım ve özel turizm bölgesine” getirme riskleri taşıması,

*Ulaşım probleminin ancak yüzde 20 sini çözmekte olması.(Günlük 80.000 aracın 16.000’i tercih edecek),

*10 yıldır problemin yüzde 80 seviyesindeki (Antalya-Manavgat arası) bölümüyle ilgilenilmesinin üstünü örtmekte olması (Örnek; Havaalanı-Belek Titreyen Göl hattı tamamlanmasının gündeme alınmaması),

*Ülkenin kıt kaynaklarına rağmen (bağlantı yolları ile toplam 200kmx15mil.euro= 3milyar euro +15 yıl döviz kredisi faizi 1.5 milyar euro) 4.5 milyar euro = 135 milyar TL gibi devasa bir maliyetle vatandaşa ve kamu bütçesine büyük bir yük getirecek olması,

*Beş yıl daha beklemeyi gerektirmekte olması,

*Geniş arazi kullanılması ve İşletme maliyetlerinin yüksek olması,

*Geçtiği güzergahta mekandan tel örgülerle soyutlanan yol türü olması,

*Geçecek araç sayısında garanti verilecek olması ve ücretli geçiş olması,

*Bölgede veya transit olarak ağır tonajlı ve endüstriyel taşımacılık bulunmaması,

Öte yandan raporda transit bölünmüş karayolu şehirlerarası ulaşım için 1 milyon dolar/km ve  6 milyon dolar/km olarak belirlenirken endüstriyel ulaşım için 4 milyon dolar/km 15 milyon/km olarak belirlendi.