Ülkemizde bir gastronomi festivalleri furyası aldı başını gidiyor. Furya kelimesini kullandım TDK furya kelimesine verdiği anlam şöyle “ olandan çok fazla bulunma durumu” yani bir şeyin abartılmış hali…

Çoğunlukla organize eden şirketler kar amacı güttüklerinden, bölge,kent gastronomisi adına bir bilimsel araştırma ve kalıcı vizyon geliştirmeden uzak, popülist yaklaşımlarla showa dönüştürüyorlar. En yakın örneğini Antalyada geçtiğimiz günlerde yaşadık.

Gaziantep gibi olumlu örneğin de hakkını vermek gerek. Çok yüksek ilgi ve görselliğe sahip Baharat Müzesini sadece dijital ortamda görebildim.

Evet, başlıktaki konuya gelelim 100. yaşını kutlayan gastronomi dünyasında uluslararası üne sahip Ceasar  (Sezar) Salatası. İtalyan orjinli diye popüler kültürde bilinse de aslı Meksikadır. Yaratıcısı Ceasar Cardini. Her nekadar Meksika Tijuana’daki dükkanında ilk sunulmaya başlanmış olsa da ünü Baja Califonia’dadır. Diğer bir görüş de Kızı Rosa babasının salatayı Caesar'ın restoranında (Caesar Oteli'nde) 1924'te Amerikan Bağımsızlık Günü yoğunluğu  sırasında mutfaktaki malzemeler bittiğinde icat ettiğini söylemiş.  Cardini elindekilerle yetinmek zorundaydı ve sunum sırasında daha etkileyici olması için "şef tarafından hazırlandı" denmesini istemiş. Belki de “şefin tavsiyesi” böyle doğmuş.

Ceasar Salatasında hala ancüez tartışılır, tıpkı bizim menemende soğan olup olmadığı gibi. Ancüez Sezar salatasının sosunda var, içinde olan salata kardeşi Alex’in ünlendirdiği Aviator salatasındadır. İtalyan zeytinyağı ise olmazsa olmazıdır, her iki salatanın. İtalyan mutfağının tanıtımında, sezar salatasının hakkını Ceasar’a vermek lazım.

Şimdi gelelim bizim gastronomi dünyası için olabilecek yeni “bomba gibi” girişime.

12.000 yıllık Urfa Göbeklitepe’de bulunan buğday taneleri ilk tarımın ve de ekmeğin tarihini bize kazandırdı. Bu müthiş buluntu dünya tarihini değiştirmedi aynı zamanda beslenme alışkanlığımızın temeli olan buğdayın,  dolayısı ile ekmeğin tarihinin saptanmasını sağladı. Yani öyle Sezar Salatası gibi 100 yıl değil tam 12.000 yaşını kutlayacağız. Hani Urfa’nın büyük şairi Ahmet Arif, Anadolu şiirinde ne güzel söylemiş;

Beşikler vermişim Nuh'a

Salıncaklar, hamaklar,

Havva Ana'n dünkü çocuk sayılır,

Anadoluyum ben,

Tanıyor musun?

22 Eylül günü Türk Hava Yolları’nın New York seferinde  bulunan bu insanlığın ilk ürettiği buğdaylardan yeniden çoğaltılarak dönüştürülen ekmek yolculara sunulacak.

THY Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Ahmet Bolat yaptığı açıklamada “ Anadolu'nun köklü tarihini ve zenginliklerini dünyanın dört bir yanında tanıtacağız. İlk olarak 22 Eylül'de New York uçuşumuzda yolcularımızın beğenisine sunacağımız bu ekmek üstün hizmet ve ikram kalitemizin bir örneği olmasının yanı sıra kültürel zenginliklerimizi tanıtma noktasındaki kararlılığımızı da ortaya koyuyor."

Bir çift lafım var TGA yetkililerine; artık ülke tanıtımında temcit plavı gibi yabancı mankenler ile çekilmiş görüntülere son verin de ülke arkeolojinin dünya kültürüne ve tarihine kazandırdığı değerlerin tanıtımı yapın. THY'nin bu girişimini can-ı gönülden kutluyorum.