Ulusal/yerel para ile ticaret konusu dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’de de birkaç yıldan beri tartışılıyor. Konuyla ilgili tartışma ve hazırlıklar Rusya Ukrayna savaşı nedeniyle AB ve Amerika’nın Rusya’ya yaptırımları ile hızlandı.

Ülkelerin merkez bankaları konunun altyapısı üzerinde çalışırken çeşitli sektörlerde de bunun olası yansımaları konuşuluyor.

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Erdal Bahçıvan “Ruble’nin etkin bir şekilde kullanılabileceği bir sistemin devreye girmesi Rusya ile ticaretimizin istikrarlı şekilde sürmesi açısından büyük önem taşıyor” diyor.

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç de Rusya ile ruble üzerinden ticaret konusunda aktif çalışma yapılmasını beklediklerini ifade ediyor.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Rusya İş Konseyi Başkanı İzzet Ekmekçibaşı, “Rusya ile yerel para birimleriyle ticaret zaten yapılıyordu, ama oran çok düşüktü. Burada hacmin büyümesi için iki ülkenin karşılıklı olarak kontrgarantiyi artırması lazım” şeklinde konuştu.

Peki ruble ile ticaret turizme nasıl yansır?

Turizmde Türkiye’nin birinci kaynak pazarının Rusya olduğu düşünüldüğünde ulusal/yerel para ile ticaret her alana olduğu gibi seyahat endüstrisine de olumlu yansır.

Konu 2017 yılında gündeme geldiğinde Denizbank Genel Müdürü Hakan Ateş yaptığı değerlendirmede şunları söylüyordu:

"Rus vatandaşı tur operatörlerinden bir tur alıyor ve onun her kur artışında onun ilavesini ödüyor. Gideceği tarih üzerindeki kur üzerinden tur operatörünün ödemesini yapıp ülkemize geliyor. Tur operatörü de hangi otele turist gönderiyorsa onlara havalesini dolar cinsinden yapıyor, buradaki otelcide dolar alıyor, kendi ihtiyaçlarını karşılıyor. İsterse TL'ye dönüştürüyor ücret falan ödüyor ya da bankasına dolar olarak kredisini ödüyor. Bu mekanizmada bir kur riski var. 

Merkez Bankası’nın üzerinde çalıştığı ruble cinsinden reeskont kredisi var. Bu gerçekleştiği zaman otel sahibi veya tur operatörü ruble cinsinden borçlandıracak bilançosunu yani kredi alacak ruble sorumlu olacak. O zaman ruble tahsilatlarını gelip ödeyebilecekler, kredisini kapattığı zaman sorun ortadan kalkacak.” 

İşletmeler bazında konu böyle.

Tüketici turist açısından da Ruble kullanımı sektöre olumlu yansıyacak.

Rusya’nın Visa ve Mastercard’a seçenek olarak geliştirdiği Mir (dünya) kredi kartı bir süreden beri az sayıda da olsa Türkiye’de kullanılıyor.

Ruble ile ticaret konusunda yapılacak düzenlemelerden sonra Mir kartının kullanımı artacak, bu da Rus turistlerin Türkiye’de daha çok harcama yapmasını sağlayacak.

İçine girilen yeni dünya düzeni sürecinde birçok şey ile birlikte kaçınılmaz olarak dominant ödeme sistem ve araçları da değişecek.

Ulusal/yerel para ile ticaret konusu Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısından önce gündemdeydi. Konu hızlandı. Bir anlamda bir şey bir hayra vesile olabilir.

Türkiye geneli ve seyahat endüstrisinde bu yöndeki çalışmalar hızlandırılmalı.