Dil kelimesi farsça kökenli, gönül anlamına geliyor. Eski Türkçe Tıl ve Til den evrilmiş.

Etimoloji,  geçmişten günümüze bir dilin kullandığı sözcüklerin kökenlerini ve kültürel ilişkilerini araştırır.

Bugün kullandığımız sözcüklerin kökeni Arapça, Farsça olanların yerlerine yeni sözcükler türetilmiş ve kullanılmaktadır. Batı dillerinden olanlar ise   yazılışlardaki başkalaşımlarla çoğunlukla yerleşmiş görünüyor.  Gelişmiş ülkelerin kültür politikası, kendi anadilini korumaktır, toplumun kendisini en iyi şekilde ifade edebilmesi ve dilinin zenginleştirilmesi anlayışı hakimdir.

Yeni kuşak, sosyal medya ile birlikte, yabancı kelimeleri dilimize daha hızlı yerleştiriyor. Eskiden “argo” olarak adlandırılan kelimeler her dilde ayrı sınıflandırılırdı. Onların kullanılma oranları toplumun kültürel yapısı için de bir ölçüydü. Tıpkı dilbilgisi kurallarına uyup, uymama gibi…

Argodan sonra dillere yeni bir sınıf eklendi “sosyal medya dili” 

Dil yazıya yansıdığında, konuşma rahatlığından farklı bir boyut alması her dil için doğaldır. Yazı dili ve konuşma dili farklılığı, yadsınamaz.

“Sosyal Medya Dili” bu farklılığı çok daha yukarılara tırmandırdı. Yeni yerli sözcükler türetilirken, yabancı dillerde türeyen sözcükler de aynen alınmaya başlandı. Hatta yabancı sözcüklerle Türkçe kelimeler birlikte karıştırılarak yani bir form oluşturuluyor. Bu sadece Türkçede yapılmıyor bir çok dilde de uygulanıyor. Kuşkusuz İngilizce bundan en az etkilenen ama etkileyen dil durumunda.

Oxford Sözlük bu yılın yeni sözcüğünün “Rizz” olduğunu açıkladı. Sosyal medyada en çok kullanılan bu yeni sözcüğün kökeni “charisma”

Karizma Eski Yunanca kökenli  “zerafet” “güzel davranış” anlamında kullanılmış. Bizdeki karşılığı; cazibe, albeni, alımlılık, çekicilik.

Dilimiz zengin değil diye tartışırız, oysa bir yabancı sözcüğe karşı kaç sözcüğümüz var…

Bunları yazarken yıllardır Mısır ve Oman’daki tesislerde yöneticilik yapan Mehmet Tunç Müstecaplıoğlu, Mısır kökenli uluslararası turizm yatırımcısı Samih Sawiris ile youtube da yaptığı söyleşisini göndermiş. Dikkatle izledim, çok azimli, çok yönlü bir kişiliğin eriştiği ve zarafetin anlamını her ikisi de   hak ediyorlar. Dünyada başarılı turizmcilerin ortak özelliği “çekici” olmalarıdır. Bu Ortadoğu’nun başarılı turizmcilerinde de böyledir.

1983 de MısrTravel ile yoğun çalışıyoruz. Nawas Travel’ın sahibi Yousuf Nawas benimle görüşmek istedi. Eşi ile birlikte İstanbul Hilton Otelinde görüştük. O zaman benim yaşımın iki katında olan Yousuf Nawas beyin, karşılaşmamızdaki etkileyici zarafetini hiç unutamam. Türkiye’de zarafeti ile beni etkileyen bir çok kişi sayabilirim ama Sayın Ali Barut ön sırada yer alır.

Albeni yani karizma liderlik özelliklerindendir. Yerel seçimlerin yaklaştığı bu günlerde halkına ve turizme hizmet edecek yerel yöneticilerin bilgi birikimi albenilerinin önünde değerlendirilmelidir.