Turizm endüstrisinin konaklama ve gastronomi sektöründe “Sanat” kendi içinde gelişimini pek tarif edememiştir. 

Çoğunlukla yatırımcıların onlara bağlı olarak yöneticilerin, servis ve müşteri memnuniyeti için önemsemediği konudur, sanat. 

Bu ön kabule nasıl mı vardım? 

Öncelikle gözlemelerim ve tecrübelerim sonra da 2007 yılında Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi görevlisi Sayın Erol Kılıç’ın araştırmasından kısa birkaç örnekle başlayalım;

“orijinal (özgün) resimler otellerimizde bulunmalı mı" diye sorduğumuzda, aldığımız cevaplarla, otel mekanlarında halihazırda bulunan resimler, seramikler ya da heykeller arasında tam bir çelişki ortaya çıkmaktadır.. "Otel mekanlarında kesinlikle orijinal resimler bulunmalıdır" diyenlerin oranı %51 olmasına rağmen, yaptığımız araştırmada,  mekanlarında bulunan resim ve diğer plastik ürünlerin yalnızca %5'inin orijinal (özgün) nitelikli eserler olduğu anlaşıldı.

Bir başka önemli tespit ise; Otellerde bulunan eserlerin müşteri kalitesine yansıyıp yansımayacağına dair soruya verilen yanıt; " % 65 kesinlikle evet" olmuştur. Görüldüğü gibi, asında otel işletmecileri de bunun bilincinde. Ama her nedense bu bilinç uygulamaya yansımamaktadır.

2007 yılından bugüne gelene kadar konaklama sektöründe “sanat” adına gelişme ne seviyede olmuştur diye bakmak gerekir.

Öncelikle 90lı yılların başından itibaren dünyada konaklama sektöründe sanat önemsenmeye başladı. Özellikle sanat eserlerinin kopyalarına getirilen yasak ve telif hakları bunu tetikledi diyenler var. Bizde de 10 yıl sonra bu konuda yeni bir anlayış başlamıştır. Kuşkusuz dünyadaki sanat sergilerinin ve müzelerin yayılması konaklama sektörüne de yansıdı. Oteller artık bulundurdukları sanat eserlerinin, müşteri kalitesini de etkilediğinin bilincine varmaya başladılar.

Avrupa ve Amerika’da bunun sayısız örnekleri var. Özellikle her türlü koleksiyona rağbet artmaktadır. En popüler örnek vermem gerekirse Elvis Presley’in kıyafetlerinden, Jimi Hendrix ‘in gitarlarını otellerinde ve restoranlarında sergileyen Hard Rock Hotel ve Cafeler… Bir başka uç örnek ise Las Vegas’da Bellagio otelin galerisinde yıllar önce  Claude Monet’in orjinal 22 tablosunun sergisi girişi 20 dolar dı. Şimdilerde 360 derece Digital Display’ini sergileyeceklerini okudum. Bizde otellerin içinde bulunan birkaç sergi salonu da ne yazık ki tarih oldu.

Almanya’dan iki yeni örnek ile devam etmek istiyorum. 

Dresden’deki Penck Hotel, Doğu Almanya doğumlu yeni ekspresyonist sanatçılardan A.R Penck’in eserlerinden 700 adedinin sergilendiği ve otelin çatısında da 2,5 ton ağırlığında plastik bronzdan, sanatçının resimlerinde kullandığı “çöp adam” heykeli bulunmaktadır. Orta Asya’da göç yollarında Türkler tarafından yapılmış petrogrifler, yazı öncesi kullanılan soyut şekiller olan tamgaların eserlerinde yer aldığı bilinmektedir.(Sanatçı, Türklere ait Kün-Ay tamgası, dört ok simgesi, gökyüzü arabaları, ant okunduğunu işaret eden daire içerisindeki tek nokta ve yarım daire içerisindeki üç nokta, gezegen sembolleri, şaman figürleri ve tengri gibi simgeleri kullandı. Meliha Yılmaz Hatice Bahattin Ceylan) Sanatçı’nın sadece otelde tabloları yer almıyor sanatı aynı zamanda oda dizaynına da esin kaynağı olmuş.

İkinci örnek Bayreuth şehrindeki 2022 de açılan Urban Art Hotel. Özellikle bu otel yeni teknolojik tarzıyla da dikkat çekiyor. Klasik anlamda resepsiyon yok, giriş dijitalsmart özellikli ve çok hızlı internet bağlantısı var. Hiç kuşku yok ki, otelin sanat anlayışı da çok farklı ülkenin 50 modern sanatçısının eserleriyle donatılmış. Ağırlıklı olarak sprey boyalar ile ayırımcılık ve şiddet içermeyen duvar resimleri.

Sokak resimleri yapan grafiti sanatçıların yanında toplam 67 odası olan bu otelde ilginç olan bir odasından söz etmek gerekiyor. Portekizli sanatçının kendi ülkesinin sanatını yansıttığı 25.000 adet duvara çaktığı çivilere ördüğü duvar halısı. Kentsel Sanat anlayışına ilgi gösterenlerin yanında hızla iş insanlarının ve sanat severlerin oteli tercih etmesi dikkat çekiyor. Otelin duvarlarındaki eserler ve sanatçılar hakkında bilgilere QR kodu okutularak kolaylıkla erişiliyor.

Dünyada konaklama ve gastronomi sektöründe SANAT artık “sanat danışmanlarına” emanet ediliyor…

· The Surrey – New York

· The First Luxury Art Hotel – Roma

· Hotel Eclat – Pekin

· The Art, A Hotel – Denver

· 21c Museum Hotel – Louisville

· Andaz Amsterdam Prinsengracht – Amsterdam

· South Placa Hotel – Londra

Haftaya Türkiye’den örnekler vereceğim