Bay Dennis Tito’nun 2001 yılında, Rus Uzay Ajansına ödediği milyonlarca dolar karşılığında, Uluslararası Uzay istasyonuna seyahat etmesi ile uzay turizmi fiilen başladı. Ruslar bu işe 2010 yılında ara verseler de tekrar başladılar ve en son bir Japon Moda devini uzaya taşıdılar. Batı’daki iş dünyası elbette potansiyeligördü ve uzay turizmi alanına yatırımlara başladı.

Uzay turizmi bugün itibarı ile turistleri uzayda kısa bir süre dolaştırıp geri getirmek ve Uluslar Arası Uzay İstasyonuna götürüp konaklatıp geri getirmek şeklinde yapılmaktadır. Uzaya otel inşa etmek gibi projeler de geliştirilmektedir.

Goldman Sachs analistleri uzay turizminde yıllık 3 milyar dolarlık potansiyel olduğunu hesaplamaktadırlar. Researchandmarkets.com araştırmasına göre ise uzay turizminin cirosu 2031 yılında 396.6 Milyon dolara ulaşacak. Yıllık büyüme ise yüzde 24.46 olacaktır. 

Bilinen şudur ki analistler ve bankacılar her zaman yanılabilir. Kendimizden bir örnek vermek gerekirse T.C. Turizm Bankası A.Ş. Beldibi’den Tekirova’ya kadar Kemer bölgesini planlayıp inşa ederken yeterli yatak kapasitesinin 10.000 olacağını, 8.000 nüfusun da bölgede istihdam edilip yaşayacağını hesaplayıp su, kanalizasyon, arıtma gibi altyapı yatırımlarını bu projeksiyona göre inşa etmişti. Bugün bölgede 150.000 civarında yatak, 50.000 yaşayan bulunmaktadır. Yanılgının boyutu buradan anlaşılabilir.

Bankacılar uzay turizmi konusunda da yanılmaktadır. Elon Musk’ın SpaceX şirketi Falcon 9 roketi ile Uluslar Arası Uzay İstasyonuna 3 turisti Nisan ayında götürdü. Sekiz gün her şey dahil konaklamalı bu en pahalı destinasyon için turistler (ABD’li, Kanadalı ve İsrailli) kişi başı 55 Milyon dolar ödediler. Onlara bir de astronot eşlik etti. 

Her ülkenin vatandaşı uzaya giden ilk insan olmak ister. Uzaya insan göndermemiş 100 den fazla ülke var. Birisi de Türkiye. Eminiz ki uzayda kendi ülkesi adına ilk olmak isteyen ve 55 milyon doları ödeyebilecek 100 kişi vardır. İşte sizeMusk için 5.5 Milyar dolarlık ciro.

Bu arada Cumhurbaşkanımız Sn. Recep Tayyip Erdoğan 2023 yılında uzaya bir Türkün gideceğini ilan etti bile. Muhtemelen Musk’ın şirketi SpaceX astronotumuzu uzaya taşıyacak ve Türkiye adına bilimsel çalışmalarını yürütecek. Uzaya turizm amaçlı gitmek pahalı olsa da bilimsel araştırma için 55 milyon dolar ödeyip gitmek ucuz bir yöntem olsa gerektir. Kendi roketinizi, ekipmanlarınızı, uzay merkezinizi geliştirmek muhtemelen çokca milyar dolarlara mal olurdu.

Uzay turizmi alanında önde gelen firmalar ve projeleri ise kısaca şöyledir:

1.Virgin Galactic. Bu şirket uzaya ilk turistlerini götürdü. Turistleri Atmosfer dışında bir yörüngeye çıkartıp dolaştıran şirket, halen 150.000 dolar depozito ile rezervasyon yapmaktadır. Biletler 450.000 dolardan başlamaktadır. Bu yıl için sınırlı bilet 1000 adet. Şirketin roketi uçak ile yükseltilip serbest uçuşa başlıyor ve dış uzaydaki yörüngesini tamamlayıp uçak gibi inişe geçiyor.

2.SpaceX. Uluslararası Uzay İstasyonuna ilk müşterileri götürdü. Her şey dahil, uzay yürüyüşü extra. (Bizde her şey dahile karşı çıkanlar bir kez daha düşünsünler. Elbette uzayda çıkıp akşam yemeğini başka yerde yiyeyim diyemezsiniz ama Antalya’da otelden çıkıp bir yere gitmek de uzay koşullarından farksız). Şirket Falcon 9 roketini kullanıyor ve ayın etrafında dolaşma hizmeti de vermeyi planlıyor. Gerçek anlamda uzay seyahati bu olsa gerektir.

3.Blue Origin. Bu şirket de Virgin Galactic gibi uzaya çıkıp yarı yörüngede turistleri dolaştırıp getirmeyi planlıyor. Henüz ticari faaliyete başlamayan şirketin roketi dikey iniş özelliğine sahip olacak.

4.Orion Span. Bu şirket Aurora Space Station adında ticari uzay istasyonu inşa etmeyi planlıyor. Dünya’ya düşük yörüngede (300 km) olacak bu otel aynı anda 6 turist konaklatabilme kapasitesinde olacak. Turistler 12 gün konaklayacak ve kişi başı her şey dahil 9,5 milyon $ ödeyecekler. Ekstra hizmetler de olacak. Rezervasyon 80.000 $. 2022 de işe başlayacaktı ama henüz ses yok.

5.Boeing. Firma uzaya astronot taşımak için NASA ile anlaşma yaptı. Ancak sözleşme gereği geliştirdiği uzay araçları ile parasını ödeyen yolcu da taşıyabilecek. Dünya’nın en büyük uçak imalatçısının her halde bir bildiği vardır ve fark yaratacaktır.

Bunlar dışında uzay turizmi konusunda birçok proje devam etmektedir. Zaman içinde başarılı olanlar gündeme gelecektir. Fakat Elon Musk ve Charles Bronson önde gitmektedirler. SpaceX ve Virgin Galactic artık proje değil iş kolu haline gelmişlerdir.     

Dünya’nın turizminin altıncısı olan Türkiye’nin de uzay turizmi alanında bir şeyler yapması beklenir. Görünen odur ki bu sektör tahminlerin ötesinde büyüyecektir. 

Bugün bir turist için 55 Milyon dolar olan fatura, gelişen teknoloji ve artan yatırımlarla beraber, kısa sürede kişi başı bir milyon dolara kadar düşebilecektir. 

Konaklamasız, bir dolaşıp geleyim, uzay yolculuğu ise yüz bin doların altında bir fiyatla alınabilecek. 

Uzay turizmi sektörünün satış yapabileceği geniş bir pazar hali hazırda mevcuttur.